معیار فعل اخلاقی و رابطۀ دین و اخلاق از منظر استاد مطهری
Authors
abstract
دیدگاه استاد مطهری در باب اخلاق، به طور پراکنده و گسترده در آثار ایشان آمده است و البته احصای اشارات مربوط به آن آسان نیست. هدف در این مقاله بیان نظر ایشان در دو مسألۀ مهم اخلاقی است: یکی این که معیار فعل اخلاقی چیست؟ استاد با تحلیل و نقد نظریات مهم اخلاقی همچون نظریۀ عاطفی، نظریۀ وجدانی و نظریۀ اراده می کوشد نظریه کرامت را به عنوان مبنای اخلاق اسلامی معرفی کند. مسأله دوم این که نسبت میان دین و اخلاق چیست و آیا اخلاق لزوماً باید بر دین استوار باشد؟ استاد در پاسخ به این پرسش، از یک سو دین را تنها پشتوانه اخلاق معرفی می کند و اخلاق بدون دین را چون اسکناس بدون پشتوانه، بی ارزش می داند و از سوی دیگر فعل اخلاقی انسان بی دین را دارای ارزش می داند. در این مقاله سعی شده است با توسل به معنای موسع دین و خداپرستی در اندیشۀ استاد و نیز تفکیک میان اخلاق فردی و اخلاق جمعی، تعارض ظاهری در کلام ایشان را برطرف کنیم.
similar resources
بررسی «فطرت اخلاقی» و «وابستگیهای اخلاق به دین» از دیدگاه استاد مطهری
شناخت انسان یکی از پایههای جهانبینی هر مکتب است و ارائه یک نوع انسانشناسی خاص در توجیه و تبیین بسیاری از موضوعات یک مکتب تأثیر دارد. فطرت اخلاقی بهعنوان یکی از شاخصههای اصلی در انسانشناسی استاد مطهری نقش مهمی ایفا میکند. از نظر ایشان، انسان بهلحاظ ساختار ذاتی و درونی هم واجد آگاهیهای اخلاقی است و هم برخوردار از گرایش به خوبیها و نفرت از بدیهاست. انسان این دو مؤلفه را به اقتضای ساختار...
full textرابطه عقل و دین از منظر استاد شهید مرتضی مطهری
مسئلۀ "عقل و دین" از کهنترین موضوعاتی است که فیلسوفان و متکلمان مسیحی و مسلمان را بهخود مشغول داشته و آنان را در گروه "ایمانگرایان"، و "عقلگرایان انتقادی، حداکثری و اعتدالی" جای داده است. از نظر استاد مطهری، بهخودی خود، هیچ تضادی میان عقل و دین وجود ندارد و در تزاحم حکم عقل و شرع، حکم عقل مقدم است. به اعتقاد ایشان، عقل روح اسلام را درک و طبق آن عمل میکند، هرچند با برخی ظواهر روایی منافات ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
تأملات فلسفیجلد ۴، شماره ۱۳، صفحات ۷۳-۱۰۰
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023